ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΣΠΙΛΩΝ

Σήµερα, η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του δέρµατος γίνεται µε τη ψηφιακή δερµατοσκόπηση από ειδικούς δερµατολόγους.

Τα δερµατοσκόπια είναι φορητοί φακοί µε ενσωµατωµένη πηγή φωτός και δυνατότητα µεγέθυνσης 10Χ έως 30Χ. Αυτά επιτρέπουν την παρατήρηση των βλαβών, αφού αυτές καλυφθούν µε µία σταγόνα ελαίου ή και χωρίς την κάλυψη αυτή σε πιο σύγχρονα συστήµατα. Το σηµαντικότερο όµως είναι ότι τα δερµατοσκόπια µπορεί να συνδεθούν µε φωτογραφικές κάµερες και ψηφιακά συστήµατα απεικόνισης και οι φωτογραφίες να καταχωρηθούν σε ηλεκτρονικά αρχεία και να αναλυθούν µε ειδικά λογισµικά.

Έτσι µπορούµε:

Όλη αυτή η διαδικασία ονοµάζεται χαρτογράφηση σπίλων και καλό είναι να γίνεται 1-2 φορές το χρόνο στα πλαίσια της προληπτικής ιατρικής ή και συχνότερα, όταν υπάρχουν παράγοντες κινδύνου. Ο ήλιος αποτελεί χωρίς αµφιβολία πηγή δύναµης και ενέργειας για όλους µας. Ωστόσο, η υπερβολική έκθεση στον ήλιο µπορεί να προκαλέσει ανεπανόρθωτες βλάβες στην υγεία του δέρµατός µας. Στην Ελλάδα ειδικά παρατηρούνται κάθε χρόνο 20000 νέα περιστατικά καρκίνου του δέρµατος και 500 νέα περιστατικά µελανώµατος, που είναι η πιο σοβαρή µορφή καρκίνου του δέρµατος. Το 90% των καρκίνων του δέρµατος οφείλεται στην έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία. Άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι οι χηµικές ουσίες, η ραδιενεργή ακτινοβολία, οι χρόνιοι ερεθισµοί – τραυµατισµοί και οι εγκαυµατικές ουλές. Άτοµα που έχουν οικογενειακό ιστορικό µελανώµατος, ανοιχτόχρωµο δέρµα και µάτια, µεγάλο αριθµό σπίλων (ελιών) ή που έχουν ελιές που η όψη τους αλλάζει θεωρούνται υψηλού κινδύνου. Επίσης, τα συχνά solarium, οι συχνές δραστηριότητες στην ύπαιθρο και τα ηλιακά εγκαύµατα στην παιδική και εφηβική ηλικία είναι επιβαρυντικοί παράγοντες.

Ο καρκίνος του δέρµατος προκαλείται από την κακοήθη εξαλλαγή ενός µελανοκυττάρου σε µελάνωµα ή επιθηλιακού κυττάρου της επιδερµίδας σε επιθηλίωµα, µε τη συνέργεια γενετικών, ανοσολογικών, περιβαλλοντικών και ηλικιακών παραγόντων. Ο βασικοκυτταρικός καρκίνος είναι αρκετά συχνός σε ηλικίες άνω των 60 ετών και συνήθως εµφανίζεται στο πρόσωπο. ∆ε δίνει µεταστάσεις, αλλά προκαλεί σοβαρές τοπικές καταστροφές αν δεν αντιµετωπιστεί εγκαίρως. Ο ακανθοκυτταρικός καρκίνος εµφανίζεται και αυτός στις ηλιοεκτεθειµένες περιοχές, αλλά είναι πολύ πιο επιθετικός και µπορεί να δώσει µεταστάσεις. Το µελάνωµα είναι η πιο σοβαρή µορφή καρκίνου του δέρµατος, αλλά ευτυχώς πιο σπάνιο. Μπορεί να εµφανιστεί σε οποιοδήποτε σηµείο του δέρµατος είτε σε υγιές δέρµα, είτε σε σηµείο που προϋπήρχε κάποια ελιά. Είναι σηµαντική η τακτική αυτοεξέταση των ελιών µας και συχνά µε τη συνδροµή κάποιου µέλους της οικογένειάς µας. Στην προσπάθειά µας αυτή θα µας βοηθήσει ο µνµοτεχνικός κανόνας ABCDE. Tα περισσότερα αρχόµενα µελανώµατα είναι ασύµµετρα (Α-ΑSYMMETRY), έχουν όρια συχνά ανώµαλα και ασαφή (Β- ΒORDER), παρουσιάζουν µη οµοιογενή αλλαγή του χρώµατός τους (C – COLOUR), έχουν γενικά διάµετρο µεγαλύτερη από 6 χιλιοστά (D- DIAMETER) και αλλάζουν µέγεθος, εξελίσσονται (Ε- ΕVOLUTION). Πέρα από τη σαφή συσχέτιση της ηλιακής ακτινοβολίας µε τον καρκίνο του δέρµατος, ο ήλιος ευθύνεται και για πλείστες άλλες δερµατοπάθειες. Συγκεκριµένα προκαλεί προκαρκινικές βλάβες, όπως οι ακτινικές κερατιάσεις, επιδεινώνει δερµατοπάθειες, όπως ο ερυθηµατώδης λύκος και η ροδόχρους ακµή και προκαλεί φωτοδερµατίτιδες σε ευαίσθητα άτοµα ή σε περίπτωση λήψης φωτοευαισθητοποιών φαρµάκων. Από αισθητικής πλευράς, η ηλιακή ακτινοβολία είναι υπεύθυνη για τη δηµιουργία ή επιδείνωση ευρυαγγειών ή πανάδων, χωρίς φυσικά να παραλείψουµε τη φωτογήρανση (ρυτίδες, χαλάρωση του δέρµατος). Γι’ αυτό πρέπει να λαµβάνονται µέτρα προφύλαξης, όπως:

Η πρόληψη σώζει ζωές. Ας απολαύσουµε τον ήλιο λοιπόν, αλλά µε προσοχή και σύνεση.